کاربرد مایعات یونی به عنوان کاتالیزور در واکنش های چند جزیی

اهدافی که از انجام این پروژه دنبال می شد: 1- سنتز وکاربردکاتالیزورهای جدیدی که در راستای شیمی سبز باشند. 2- انجام واکنش های چند جزئی و یک مرحله ای، تحت شرایط بهینه و مدت زمان های کمتر. در این مطالعه، مایعات یونی تهیه شده هم در نقش کاتالیزور و هم در نقش حلال به کار گرفته شده اند و دارای قدرت کاتالیزوری بالایی در واکنش های شیمیایی می باشند. علاوه بر مایعات یونی اسیدی ساخته شده، ترکیبات اسیدی با مشابهت ساختاری با مایعات یونی نیز تهیه شد که بعضی از ترکیبات به صورت جامد بودند و هدف مقایسه توانایی این دسته ترکیبات اسیدی با کاتالیزورهای مایع یونی بود. مایعات یونی تهیه شده می توانند جایگزین مناسبی برای کاتالیزورهای اسیدی و بازی سنتی شوند که با اصول شیمی سبز هماهنگی بیشتری خواهند داشت. کاتالیزورهای برونشتد اسیدی عامل دار شده به صورت سولفونیک اسید، دارای فعالیت و توان بالایی برای کاتالیز کردن واکنش های آلی هستند و براین اساس برای سنتز دو کاتالیزور از این دسته تلاش کردیم . il1: [dmsbp][hso4] و il2: [dmbsbp][hso4]2 به منظور سنتز مایعات یونی مورد نظر از دو ماده اولیه 4،1-دی متیل پیپرازین و 4،1-بوتان سالتون، استفاده شد و سنتز زوج یون های مربوطه در شرایط مختلف بهینه و شناسایی شدند. برای بررسی توانایی کاتالیز کردن معرف ها و مایعات یونی تهیه شده چند نمونه واکنش را از میان واکنش های چند جزئی ، مورد بررسی و مطالعه قرار دادیم. از این ترکیبات به عنوان کاتالیزگر و حلال در واکنش های چند جزئی مختلف مانند سنتز 4،1-دی هیدروپیرانو [2،3-c] پیرازول-5-ایل سیانیدها، 3،2-دی هیدروکینازولین-4-اون ها و 2-آمینو-5 اکسو-تترا هیدرو-h4- کرومن ها و h2-ایندازولو [2،1-b] فتالازین-تری اُن های و بنزو پیران ها و دی هیدرو کرومن ها و... مورد استفاده قرار گرفته است. انجام واکنش ها سریع و دارای راندمان بالا هستند. در ادامه کارهای آزمایشگاهی و تحقیق بر روی مایعات یونی، علاوه بر مایعات یونی اسیدی که به عنوان کاتالیزور های برونشتد اسیدی مورد استفاده قرار گرفت، به سراغ یک مایع یونی بازی رفتیم به نام dbu(ac) که قابلیت های بارز و خوبی برای سنتز ترکیبات چندجزیی از خود نشان می دهد. این ترکیب از dbu و اسید استیک در دمای اتاق سنتز می شود. در ادامه بررسی ها، از کاتالیزور بازی dbu و مایع یونی بازی dbu(ac) نیز برای سنتز ترکیبات آلی از جمله بنزو پیران ها و دی هیدرو کرومن ها در شرایط بدون حلال استفاده شده است